Azerbaycan tarixen islam dinine, islam medeniyyetine mensub bir ölkedir. Islam bu ölkeye 1400 il bundan önce gelmiş, burada derin kök salmış, insanların davranışına, düşücesine, meneviyyat ve medeniyyetine müeyyenedici tesir göstermişdir. Bu tesir o qeder güclü olmuşdur ki, onillikler boyu xalqı öz milli-medeni köklerinden ayırmaq cehdleri heç bir netice vermemiş, dövlet müsteqilliyini qazanmış ölke yeniden islama, bu dinin menevi-medeni enenelerine üz tutmuşdur. Islam VII esrin evvellerinde erebistan yarımadasının qerbinde meydana çıxmışdır. Kitabı ereb dilinde, peyğemberi ereb olan, ereb qebileleri arasında teşekkül tapan bu din az bir zaman içerisinde bütün erebistanı öz bayrağı altında birleşdirmiş, erebistan yarımadası hüdudlarını aşaraq Asiya, Afrika ve Avropanın bir çox ölkelerinde yayıla bilmişdir. Bu gün dünyada en geniş yayılmış dinlerden biri olan islam artıq on dörd esrdir ki, öz menevi deyerleri, exlaq ve hüquq normaları, medeniyyetqurma qüdreti ve teliminin universallığı sayesinde artır ve güclenir, öz ardıcıllarının heyatını, adet-enenelerini, davranış ve düşünce terzini müeyyen edir, onlara dünya ve meneviyyatın temelini teşkil eden meyarlar verir. Islama, onun kitabının tarixine, peyğemberin heyat yoluna, bu dinin tebliğ etdiyi menevi deyerlere tebii maraq da buradan doğur. Fransız islamşünası Airi Masse 1930-cu ilde qeleme aldığı "Islam" kitabında o dövrün melumatlarına esasen dünyada müselmanların sayını 240 milyon nefer gösterirdi. Bu gün bu eded 1 milyard 250 milyon nefer teşkil edir. Din insana yaradılışdan xasdır, insanın daxili aleminden, menevi telebatından, tebietinden doğur. Din insanın öz Xalidi Allaha ibadet yoludur. Din Allahın varlığı ve tebieti, insanın xelq edilmesinde meqsed, xeyrin ve şerin menası, dünya ve axiret heyatı barede ezeli heqiqetlerin insan-Allah münasibetleri hüdudlarında axtarılmasına olan telebatından doğan bir hadisedir. Bu gün Azerbaycan Respublikasında din-dövlet münasibetleri Azerbaycan Respublikasının Konstitusiyası, "Dini etiqad azadlığı haqqında" Azerbaycan Respublikasının qanunu ve bu qanuna edilmiş deyişiklikler ve elaveler, habele diger normativ aktlara esasen tenzim edilir. Konstitusiyanın 7-ci maddesinde gösterilir: "Azerbaycan demokratik, hüquqi, dünyevi, unitary respublikadır". Konstitusiyanın 18-ci maddesi bildirir ki: "Azerbaycan Respublikasında din dövletden ayrıdır. Bütün dini etiqadlar qanun qarşısında beraberdir. Insane leyaqetini alçaldan, insanperverlik prinsiplerine zidd olan dinlerin yayılması ve tebliği qadağandır. Dövlet tehsil sistemi dünyevi xarakter daşıyır". Konstitusiyanın 48-ci maddesi vicdan azdlığı prinsipini şerh edir: "Her kesin vicdan azadlığı vardır. Her kesin dine münasibetini müsteqil müeyyenleşdirmek, her hansı dine tekbaşına ve başqalarıile birlikde etiqad etmek, yaxud heç bir dine etiqad etmemek, dine münasibetile bağlı eqidesini ifade etmek ve yaymaq hüququ vardır. Dini merasimlerin yerine yetirilmesi, ictimai qaydanı pozmursa ve ya ictimai-exlaqa zidd deyildirse, serbestdir. Dini etiqad ve eqide hüququ pozuntusuna beraet qazandırmır". 1992-ci ilin avqustunda qebul olunmuş "Dini etiqad azdlığı haqqında" Azerbaycan Respublikasının qanunu respublika vetendaşlarının dine öz münasibetini bildirmek ve ifade etmek azadlığını tesbit edir, onların dine münasibetlerinden asılı olmayaraq, hüquq beraberliyini temin edir. Qanun müsteqil Azerbaycan Respublikasında dini qurum ve icmalarım fealiyyetine, dini etiqad azadlığı ile elaqedar vetendaşların ve dini qurumların hüquqlarına, dini qurumıarın dövlet orqanları ile münasibıetlerine dair meselelerin tenzimlenmesi üçün esas yaradır.